lek. Konrad Kokurewicz

Dna moczanowa. Poradnik dla Pacjenta


Dna moczanowa (diathesis urica, skaza moczanowa) jest chorobą, która dotyczy całego organizmu i polega na odkładaniu się kryształów moczanu sodu w stawach oraz innych tkankach i narządach (np. nerkach).

Odkładanie się kryształów moczanu sodu ma ścisły związek z obecnością kwasu moczowego we krwi. W sytuacji, gdy we krwi jest za dużo kwasu moczowego (stan taki nazywamy hiperurykemią) może dojść do rozwoju dny moczanowej.

Odkładaniu się kryształów towarzyszą reakcje zapalne powodujące silny ból i inne dokuczliwe objawy. Objawy te zwykle spadają na pacjenta jak grom z jasnego nieba pod postacią podagry, czyli ostrego stanu zapalnego palucha (konkretnie pierwszego stawu śródstopno-paliczkowego; łac. podagra, z gr. pous agra = stopa w sidłach).

Tak jak cukrzyca charakteryzuje się wysokim stężeniem cukru we krwi (hiperglikemia), tak cechą charakterystyczną dny moczanowej jest obecność wysokiego stężenia kwasu moczowego we krwi (hiperurykemia).

Rozpoznanie i diagnostyka

Gdy choroba objawia się w sposób typowy tj. nawracające, jednostronne ostre zapalenie stawu śródstopno-paliczkowego palucha z jego zaczerwienieniem, bólem i obrzękiem u mężczyzny po 40 roku życia z towarzyszącym zwiększonym stężeniem kwasu moczowego we krwi, rozpoznanie jest proste. Natomiast, jeśli objawy choroby nie są charakterystyczne, rozpoznanie dny może sprawić wiele trudności i z tego powodu czasami późno dochodzi do właściwej diagnozy.

Pewne rozpoznanie jest możliwe kiedy stwierdzi się obecność sfagocytowanych (fagocytoza) kryształów moczanu sodu w płynie stawowym pobranym ze stawu objętego zapaleniem lub gdy kryształy te wykryje się w guzkach dnawych.

W praktyce lekarza rodzinnego, badania te niestety są bardzo trudne do zrealizowania i rzadko kiedy ów lekarz ma możliwość posłużyć się nimi.

W badaniach laboratoryjnych obserwuje się zwiększone stężenie kwasu moczowego w surowicy (aczkolwiek zdarzają się przypadki, gdy podczas napadu stężenie jest prawidłowe), wzrost liczby krwinek białych, OB, CRP i alfa-2-globulin w składzie białek. Często współwystępuje hiperlipidemia (zwłaszcza triglicerydemia), zwiększone stężenia glukozy i kreatyniny w surowicy oraz zwiększone wydalanie kwasu moczowego z moczem. W RTG, gdy dochodzi do powstawania złogów kryształów widoczne jest zwężenie szpary stawowej, ostro obrysowane nadżerki w obrębie kości, czasem rozległa osteoliza. Obecność guzków dnawych można stwierdzić za pomocą USG, MR lub TK.

Pomocne w rozpoznaniu są kryteria klasyfikacyjne napadu dny moczanowej opracowane przez American College of Rheumatology (ACR) w 1977 r. Aby rozpoznać dnę musi zostać spełnionych 6 z poniższych 12 objawów klinicznych, nieprawidłowych wyników badań laboratoryjnych i zmian radiologicznych.

1. Więcej niż 1 napad ostrego zapalenia stawu.
2. Największe nasilenie zapalenia w pierwszym dniu napadu.
3. Ostre zapalenie pojedynczego stawu.
4. Zaczerwienienie w okolicy stawu.
5. Ból i obrzęk stawu środstopno-paliczkowego I.
6. Jednostronne ostre zapalenie stawu śródstopnopaliczkowego I.
7. Jednostronne ostre zapalenie stawu skokowego.
8. Podejrzenie guzka dnawego.
9. Hiperurykemia.
10. Niesymetryczny obrzęk stawu (RTG).
11. Podkorowe torbielki bez nadżerek (RTG).
12. Ujemny wynik posiewu płynu stawowego pobranego podczas napadu zapalenie stawu.

--------------------
Artykuł pochodzi z książki lek. Konrada Kokurewicza [link widoczny dla zalogowanych]. Pełną wersję znajdziesz na stronie: [link widoczny dla zalogowanych]

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Feniks dnia Czw 18:52, 23 Maj 2013, w całości zmieniany 2 razy